Hindistan’ın Rekabet Yasası
Bir birleşme veya satın alma durumunda bilmeniz gerekenler
Hindistan Rekabet Kurumu, dünyanın en katı kurumlarından biri olarak kabul edilir. Google ve Monsanto gibi dev, uluslararası şirketler bile Hindistan Rekabet Yasası’nı ihlal ettikleri gerekçesiyle ağır para cezalarına çarptırıldı. Bir satın alma veya birleşme yoluyla Hindistan’a gelmek isteyen yabancı bir şirketin yerel rekabet kurallarına uyması gerekir, aksi takdirde ciddi sonuçlarla karşılaşabilir. Bunun yabancı şirketler için ne anlama geldiğine dair tecrübemizi sizinle paylaşıyoruz.
Hindistan’ın Rekabet Yasası
Rekabet hukukunun amacı, serbest piyasa sisteminin en iyi şekilde işlemesini sağlamaktır. Bunun ardındaki temel fikir, adil rekabet sayesinde ürün ve hizmetlerin tüketici için daha nitelikli ve daha ucuz hâle geleceğidir. Dolayısıyla adil rekabete uygun iş yapmak, şirketlere yenilik yapmaları için itici bir güç olur. Rekabet hukuku sayesinde her şirket kendi stratejisini bağımsız olarak geliştirir. Bu amaca ulaşmak için, Hindistan rekabet yasası, şirketlerin kendi aralarında yapabileceği, rekabeti önemli ölçüde kısıtlayan ve hâkim konumları kötüye kullanmaya yol açabilecek karşılıklı çıkar anlaşmalarını yasaklar.
Hindistan Rekabet Yasası’nda yer alan maddeler, pazardaki rekabeti tekelleştirebilecek ekonomik faaliyetleri düzenler. Bu Rekabet Yasası, mal veya hizmetlerin tedarik zinciri, dağıtım, depolama, satın alma ve kontrol süreçlerinde bir iç içe geçme yaratabilecek tüm iş düzenlemelerini yasaklar. Rekabet Yasası’na göre olası bir rekabet karşıtı davranışın üç alanı şunlardır:
- Rekabete aykırı anlaşmalar.Rekabet üzerinde önemli bir olumsuz etkiye yol açan veya açabilecek herhangi bir anlaşma. Anlaşmanın resmi veya yazılı olması gerekmez, koşullardan yola çıkılarak varlığı saptanabilir.
- Hâkimiyetin kötüye kullanılması Yasa “hâkimiyeti” yasaklamamasına rağmen, fiyat manipülasyonu, sömürü veya dışlama yoluyla hâkimiyetin kötüye kullanılması yasaklanmıştır. Bir şirket, rakipleri veya tüketicilerini kendi avantajına etkileyebiliyorsa hâkim konumda demektir. Bu nedenle, Rekabet Yasası, hiçbir şirketin arz kontrolü, satın alma fiyatlarının manipülasyonu veya diğer rakip şirketlerin pazara erişmesini engelleyen eylemlerde bulunma yoluyla, pazardaki “hâkim konumunu” kötüye kullanamayacağını hükme bağlar.
- Birleşmeler Rekabet Yasası, rekabet üzerinde önemli bir olumsuz etkisi olan veya olabilecek birleşmeleri veya diğer kombinasyonları yasaklar. Rekabet Yasası ayrıca belirli bir finansal eşiği karşılayan işlemler için önceden bildirim yapılmasını şart koşar (aşağıya bakınız).
Hindistan Rekabet Komisyonu (CCI)
Hindistan Rekabet Komisyonu (CCI), Hindistan Hükümeti’nin bir organı olarak Rekabet Yasası kapsamında kurulmuş yasal bir otorite olup, Hindistan’da Rekabet Yasası’nın uygulanmasından sorumludur. CCI, ilgili şirketlerin Hindistan’daki pazarda rekabeti olumsuz etkileyebileceği kanaatindeyse, Hindistan’a ihracat yapan/satan şirketlere tebligat gönderme yetkisine sahiptir.
Tarafların (veya grupların) varlıkları veya ciroları esas alınarak belirlenen parasal eşiklerin altına düşen birleşmeler, CCI’ye bildirimde bulunmayı ve ön onay almayı gerektirir.
Parasal Eşikler
Belirtilen parasal eşikleri karşılaması şartıyla, bir veya daha fazla kişi tarafından bir veya daha fazla teşebbüsün satın alınması veya teşebbüslerin birleşmesi veya birleştirilmesine kombinasyon denir ve şunları kapsar:
- Bir işletmenin kontrolünün, hisselerinin, oy haklarının veya varlıklarının herhangi bir şekilde satın alınması,
- Bir kişinin, hâlihazırda benzer bir alanda faaliyet gösteren başka bir teşebbüs üzerinde doğrudan veya dolaylı kontrolü varken, bir teşebbüs üzerinde daha kontrol elde etmesi, veya
- Teşebbüslerin birleşmesi veya birleştirilmesi.
CCI Prosedürü
Bir şirketin Hindistan’da başka bir şirketle birleşebilmesi veya satın alınabilmesi için, herhangi bir birleşme veya satın alma teklifinde bulunulduktan 30 gün içinde CCI’den onay alması gerekir. Bir birleşme durumunda, her iki taraf da ortak olarak CCI’den onay almalıdır. Bir satın alma durumunda, satın alan şirket onayı almaktan sorumludur.
Ancak, düşmanca bir devralma durumunda bu süreç farklı ilerler. Bu durumda devralmayı gerçekleştiren tarafın, CCI’ye yalnızca kendi erişiminde olan bilgileri sunması yeterlidir. CCI daha sonra, gerekli gördüğü takdirde, diğer ilgili taraflardan daha fazla bilgi sunmasını talep edebilir.
Şirketler, gerekli belgeleri CCI’nin online portalı üzerinden ibraz edebilirler. Herhangi bir tereddüt veya soru olması durumunda, CCI şirketlere ön başvuru danışmanlığı imkânı da sunmaktadır. Ancak, ön başvuru danışmanlığı sırasında verilen görüşler bağlayıcı değildir ve CCI’nin nihai görüşünü yansıtmayabilir.
CCI’nin söz konusu kombinasyonun Hindistan’da ilgili pazardaki rekabete yönelik muhtemel veya hâlihazırda bir zarara neden olup olmadığına ilişkin değerlendirmesi, iki aşamadan oluşur.
- (i) CCI, bildirimin alınmasından itibaren 30 gün içinde bir ön kanaat oluşturmalıdır. Bu kanaat, kombinasyonun Hindistan’da rekabet üzerinde kayda değer bir olumsuz etki doğuracağını doğrular nitelikteyse,
- (ii) bundan sonraki 180 gün içinde CCI kapsamlı bir inceleme başlatır. Bu inceleme süresince, Genel Müdür’den rapor talep edebilir, taraflardan dahil oldukları kombinasyonun ayrıntılarını belirli bir formatta sunmalarını isteyebilir, kombinasyondan etkilenen veya etkilenmesi muhtemel taraflardan yazılı beyan talep edebilir ve bu taraflara görüşlerini ifade etme fırsatı tanıyabilir.
Bundan sonra, CCI ya: (i) kombinasyonun onaylandığına karar verebilir; ya da (ii) CCI bir kombinasyonun rekabet üzerinde önemli bir olumsuz etkisi olduğunu tespit ederse, (a) kombinasyonun yürürlüğe konulmamasını emredebilir; veya (b) işlem yapısını değiştirmek için değişiklikler önerebilir.
Rekabet Yasası’na Aykırılık
Rekabet Yasası kapsamındaki soruşturmalar, ya bir şikâyetle ya da CCI kendiliğinden bir soruşturma başlattığında başlar. Bir şirketin Rekabet Yasası’nı ihlâl ettiği tespit edilirse, CCI, önceki üç yılın ortalama cirosunun %10’una kadar para cezası uygulayabilir. Kartel anlaşmaları durumunda, bu oran %10’dan fazlaya ve kartel anlaşmasının tüm süresi boyunca elde edilen toplam kârın üç katına kadar çıkarılabilir.
Örneğin, CCI, Google’a hâkim durumunu kötüye kullanarak rekabet yasalarını ihlâl ettiği gerekçesiyle 20 milyon dolar para cezası verdi. Bu, Hindistan’da faaliyet gösteren uluslararası şirketlerin neden geçerli rekabet yasalarına uymaları ve uyumsuzluk durumunda doğabilecek muhtemel sonuçlardan haberdar olmaları gerektiğinin açık bir örneğidir.
CCI ayrıca, bir şirket devam eden bir soruşturmada kendisiyle iş birliği yapmayı reddederse ona para cezası uygulayabilir. Bunun bir örneği, rekabet normlarının ihlâli nedeniyle Monsanto’ya karşı yürütülen soruşturmadır. CCI, Monsanto ve üç birimini, yetkililerine karşı yürütülen soruşturmada iş birliği yapmadıkları iddiasıyla 300.000 dolar para cezasına çarptırdı.
Rekabet hukuku, iş yapma şekli üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir. Bir satın alma veya birleşme yoluyla Hindistan’a girmek isteyen yabancı bir şirketin, ülkenin rekabet yasalarına uyması gerekir. CCI tarafından uygulanan para cezaları dünyanın en yüksek cezaları arasındadır. Ancak nihai kararı CCI vermez ve şirketler her zaman itiraz için Ulusal Şirketler Hukuku İstinaf Mahkemesi’ne (NCLAT) başvurma hakkına sahiptirler.
